W 1176 roku książę na Wiślicy Kazimierz Sprawiedliwy sprowadził do Sulejowa 12 mnichów z cysterskiego zakonu w Morimond (Francja). Tuż nad Pilicą w 1232 r. mnisi wybudowali tutaj kościół pw. Najświętszej Maryi Panny i św. Tomasza Becketa. Za materiał budowlany posłużył piaskowiec szydłowiecki. Cystersi wybudowali również cały kompleks klasztorny, w skład którego wchodziły: gorzelnia, browar, tartak, młyn, spichlerze, magazyny, warsztaty, stodoły, obory. Całość otoczona była murem a pozostałości po nim pozostały do dnia dzisiejszego. Opactwo sulejowskie było samowystarczalne i należało do najbogatszych w kraju.
